Costa Rica informatie

De oppervlakte van het dunbevolkte Costa Rica is net iets groter dan die van Nederland, terwijl het land een bevolkingsaantal heeft van onder de 5 miljoen mensen. Ongeveer 60 procent van de bevolking leeft in stedelijke gebieden; de rest woont op het platteland.

Het merendeel van de Costa Ricaanse bevolking stamt (gedeeltelijk) af van Europese voorouders, met name van de Spaanse kolonisten die eeuwenlang over het land regeerden. Dit is ook de reden dat de officiële taal van Costa Rica het Spaans is. Costa Ricaans Spaans is een dialect dat sterk lijkt op het Spaans dat in andere Centraal-Amerikaanse landen wordt gesproken. Daarnaast spreken een aantal van de minderheden in het land hun eigen talen, zoals een traditioneel Jamaicaans Creools dialect gebaseerd op het Engels en verschillende inheemse Chibcha-talen.

Er emigreren maar weinig Costa Ricanen naar het buitenland. Dat zou iets te maken kunnen hebben met de grote tevredenheid van de bevolking: Costa Rica scoorde de afgelopen jaren erg hoog op het gebied van bruto nationaal geluk, een initiatief van de Bhutanese koning om landen te beoordelen op basis van de tevredenheid van de inwoners (in plaats van welvaart). De positieve instelling van de gemiddelde Costa Ricaan is gespiegeld in de typische uitspraak die hier vaak als groet wordt gebruikt: Pura vida! Letterlijk betekent dit "puur leven", maar de ware betekenis voor Costa Rica draait meer om "genieten van het leven".

De cultuur van Costa Rica is sterk beïnvloed door de periode van Spaanse kolonisatie van het gebied en door de komst van Jamaicaanse immigranten. Muziek en dans hebben een belangrijke betekenis in de Costa Ricaanse cultuur. Een populair instrument voor volksmuziek is de marimba, een soort xylofoon met houten toetsen. De punto guanacasteco wordt over het algemeen beschouwd als nationale dans van Costa Rica. Deze sensuele dans pauzeert soms plotseling zodat iemand een humoristische, rijmende vers (ook wel een bomba genoemd) kan uitroepen, waarna de dans verder gaat.

De eerste menselijke bewoners van wat wij nu Costa Rica noemen, waren hoogstwaarschijnlijk nomadische jager-verzamelaars. Zo'n vierduizend jaar geleden begonnen de eerste agrarische gemeenschappen zich te vestigen. Het gebied vormde in die tijd een soort brug tussen de inheemse culturen rond het zuidelijke Andesgebergte en de Meso-Amerikaanse cultuur van het noordelijke gebied waar nu Mexico ligt.

Toen Christopher Columbus aan het begin van de zestiende eeuw de oostkust van Costa Rica bereikte, ontmoette hij de Bribri, een inheems volk dat in delen van het huidige Costa Rica en Panama woonde. Nog steeds vormen Bribri de grootste inheemse groep in Costa Rica. Columbus schreef dat hij was verrast door de vriendelijkheid en gastvrijheid van de Bribri, maar ook door de hoeveelheid juwelen en rijkdom die zij bezaten. Deze rijkdom maakte het land des te meer aantrekkelijk voor Spaanse kolonisten, die de naam Costa Rica ("Rijke Kust") bedachten.

Van de komst van Columbus tot aan 1821 was het gebied onder Spaans gezag. Costa Rica heeft echter niet met de Spanjaarden hoeven strijden om onafhankelijkheid. Nadat Mexico de onafhankelijkheidsoorlog tegen de Spanjaarden had gewonnen, werd de onafhankelijkheid over heel Centraal-Amerika uitgeroepen – Costa Rica was toen onderdeel van de Verenigde Staten van Centraal-Amerika.

De meningen over de toekomst van Costa Rica waren verdeeld: moest het gebied zich aansluiten bij Mexico of verdere onafhankelijkheid nastreven? Een burgeroorlog eindigde in een overwinning voor onafhankelijkheidsstrijders. Vanaf 1938 was Costa Rica een soevereine staat. Costa Rica is altijd al vrij vredelievend geweest, zo was er in de 20 ^e eeuw één burgeroorlog, in 1948, en die duurde slechts 44 dagen. Eind 1948 is toen zelfs, als een statement, het leger van Costa Rica volledig afgeschaft en dat maakt de bestemming één van de weinige landen zonder leger. Sindsdien is de politieke situatie erg stabiel en vreedzaam gebleven, met een ononderbroken serie democratische verkiezingen.

De economie van Costa Rica groeide sterk in de negentiende eeuw, mede door de export van tabak, suiker, cacao en koffie. Later werden ook bananen een van de belangrijkste exportproducten van het land. Tegenwoordig heeft het land een stabiel groeiende economie die voornamelijk rust op onder meer toerisme, elektronica en IT-diensten. Costa Rica heeft een zeer hoge alfabetiseringsgraad en een lange levensverwachting.

De ligging van Costa Rica is enkele breedtegraden ten noorden van de evenaar, wat betekent dat het klimaat hier geen vier seizoenen kent zoals in Europa. Het overwegend tropische klimaat zorgt ervoor dat de gemiddelde temperatuur het hele jaar door ongeveer tussen de 18 °C en 28 °C ligt. Daarnaast zijn er nog enkele microklimaten in Costa Rica door de grote diversiteit in landschappen. Aan de kusten is het over het algemeen iets warmer dan gemiddeld, terwijl het in de bergen juist koeler is.

Toch kan er gesproken worden van twee distinctieve seizoenen in Costa Rica: een droog seizoen (december tot april) en een nat, groen seizoen (mei tot november). Hoewel het droge seizoen populairder is onder de meeste reizigers vanwege de kleine hoeveelheid neerslag die in die maanden valt, is het regenseizoen een fascinerende tijd om Costa Rica te bezoeken: het hele land is op dat moment groen en in bloei, wat resulteert in de prachtigste landschappen.

Als er één reden is om Costa Rica te bezoeken, dan is dat zonder twijfel de natuur. Ondanks het relatief kleine landoppervlak beschikt de Centraal-Amerikaanse natie over een onvoorstelbare verzameling natuurwonderen waar reizigers van kunnen genieten. Het binnenland is gevuld met weelderige regenwouden, vulkanisch gebergte en zeldzame diersoorten; de kusten aan de Caraïbische Zee en de Grote Oceaan bestaan uit kilometers aan verlaten stranden.

Costa Ricanen behandelen deze omgeving met respect – zo behoort het land tot de wereldleiders op het gebied van hernieuwbare energie. Bijna al het elektrische energieverbruik in het land is al jarenlang groen. In 2017 brak Costa Rica bovendien een persoonlijk record door voor meer dan 300 dagen op rij 100 procent van de elektrische energie hernieuwbaar te houden.

Hoewel Costa Rica niet veel groter is dan Nederland, hoort het land tot de top 20 landen met de meeste biodiversiteit ter wereld. Meer dan een kwart van het land is daarom ook aangewezen als beschermd natuurgebied. Ecotoerisme is dan ook een van de grootste industrieën van het land. Wie op bezoek gaat in een van de 26 nationale parken van het land, kan bijvoorbeeld kennis maken met kolibries, muizen, hagedissen en kikkers die nergens anders ter wereld voorkomen.

De wouden van Costa Rica zijn groen en boordevol leven. Een mysterieuze mist hangt rond het nevelwoud Monteverde, dat sinds 1972 als beschermd natuurreservaat is aangewezen. Tussen de hoge bomen, de dichte varens en de snelstromende watervallen van dit natuurgebied leven honderden exotische vogelsoorten waaronder grote papegaaien, piepkleine kolibries en kleurrijke paradijsvogels.

In het noordoostelijke puntje van het land ligt het nationaal park Tortuguero, een beschermd kust- en zeegebied waar zeeschildpadden 's zomers hun eieren komen leggen. Bovendien ligt er in het gebied een regenwoud en een moerasbos, die beide vol zitten met apen, slangen, gifkikkers en vogels.

Een heel ander beroemd landschap is te bewonderen in Rincón de la Vieja, een prachtig vulkanisch natuurpark in het noordwesten van Costa Rica. Het natuurgebied ligt vol met rokende kraters, bubbelende modderpoelen en dampende zwavelmeren. In de omgeving groeien kleurrijke wilde bloemen en leven verschillende zoogdieren waaronder apen, luiaards en miereneters.