Reisblog Zuid-Afrika

Het iconische Kruger National Park is dé toplocatie voor wildspotters. Een absolute must voor iedereen die droomt van safari’s. We slapen in comfortabele safaritenten aan de rand van het park, waardoor we bij het eerste ochtendlicht – klokslag 6.00 uur – direct op pad kunnen voor een volle dag safari. En met succes: dankzij de onderlinge communicatie tussen de rangers, krijgen we niet alleen een leeuw, maar ook een schuw luipaard in het vizier. Binnen no-time hebben we de volledige Big Five gespot.

Ook de kleinere wildparken weten te verrassen. Hier is het soms wat meer speuren, maar vaak staan we met onze open jeep helemaal alleen voor een privémoment met twee neushoorns of een kudde impala’s. De rangers nemen ook uitgebreid de tijd voor het bewonderen van kleinere dieren, zoals zeer kleurrijke vogels.

In het weelderig groene Hluhluwe wildreservaat is de rit alleen al een beleving op zich. En net als we denken dat het niet beter kan, staat er een kudde olifanten bij een poel. Met hun slurf sproeien ze water over zichzelf heen. Een heerlijke ochtenddouche voor hen en een moment om nooit te vergeten voor ons.

Op het programma staat een optionele bush walk. Als je goed ter been bent én een beetje lef hebt, dan is dit echt een aanrader. Onder begeleiding van een deskundige ranger stappen we door het hek van de privélodge. Even schiet er een zenuwachtig gevoel door me heen. We hebben immers gehoord: “Niet buiten de hekken komen vanwege de wilde dieren.” En nu lopen we daar zomaar… te voet de wildernis in.

Ik verwacht vooral uitleg over diersporen en planten, maar al na tien minuten gebeurt er iets wat ik nooit had durven dromen. Bij een meer zien we aan de overkant een olifant rustig van een boom eten. Dan zwemt er plots een nieuwsgierige nijlpaard op ons af en vlak voor onze voeten duikt een krokodil met een plons het water in. Even later komt hij half boven water met een prooi tussen zijn tanden! Door mijn telelens zie ik het in detail gebeuren. Ik weet niet hoe snel ik moet klikken.

De ranger vertelt verderop hoe je het verschil ziet tussen de poep van een witte en zwarte neushoorn. Interessant, maar de adrenaline komt pas echt terug als we plots moeten stoppen. “Stil blijven”, fluistert hij. Op nog geen twintig meter afstand staat een witte neushoorn. Pas als ze haar kop draait, zien we dat er een kalfje naast haar staat, half verscholen in het hoge gras.

Hoewel het spotten van wilde dieren nooit verveelt, is Zuid-Afrika ook een paradijs voor liefhebbers van indrukwekkende landschappen. Eén dag staat helemaal in het teken van de beroemde Panoramaroute. En wát een dag! We bezoeken de Blyde River Canyon: de op drie na diepste kloof ter wereld én de enige die volledig groen is. Via wandelpaden bereiken we twee uitzichtpunten waar een adembenemend panorama opdoemt van helderblauw water, ruige bergen en de Drie Rondavels; drie ronde toppen die lijken op de traditionele ronde hutjes in het land.

Dan rijden we verder naar Bourke’s Luck Potholes, waar we ruim de tijd krijgen om rond te lopen. Al slingerend over bruggetjes kijk je in een diepe kloof van rood gesteente. Onder ons draait het water nog altijd hun rondjes in de gladde kolkgaten. Een indrukwekkend schouwspel.

Als afsluiter bewonderen we de Lisbon Falls: hoge watervallen die neerstorten in een weelderige, groene vallei. Een ansichtkaart kopen is overbodig, met zulke uitzichten wil je alleen nog maar zelf foto's maken.

Tijdens deze rondreis krijg ik een extra stempel in mijn paspoort wanneer we de grens oversteken naar het kleine koninkrijk eSwatini. Het voormalige Swaziland is verrassend groen en een tikkeltje eenvoudig, alsof de tijd hier net iets langzamer tikt. We overnachten in zogeheten beehives: ronde hutjes in de vorm van een bijenkorf. Als onze bus – inmiddels rood van de modder – het kamp bereikt, blijkt het laatste stuk onbegaanbaar door de regen. We stappen over in jeeps en hobbelen over een modderig pad. We passeren een poel met krokodillen – de enige gevaarlijke dieren hier, horen we later.

De bijenkorfhutten staan in gezellige kringetjes opgesteld. Onze groep bezet een heel ‘dorpje’. Tot mijn verrassing is mijn hut van alle gemakken voorzien, met zelfs een privébadkamer. Tussen de hutten grazen impala’s en knobbelzwijnen, een gezellige boel! Als het even droog is, wandel ik naar de rand van het kamp. Daar spot ik zebra’s en gnoes tegen een weidse, groene achtergrond. En ik hoor… helemaal niets, behalve vogels. Wat een magische plek, hier had ik met gemak nog langer kunnen blijven.

Tijdens onze rondreis in Zuid-Afrika doorkruisen we twee totaal verschillende bergpassen. De eerste is de spectaculaire Sanipas, die ons vanuit Zuid-Afrika naar het kleine bergkoninkrijk Lesotho voert (ja, nóg meer stempels in mijn paspoort). We worden opgepikt met stevige 4x4’s, want al snel verandert de asfaltweg in een steil, hobbelig zigzagpad. “Je krijgt een fijne Afrikaanse massage”, grapt onze chauffeur. Het duurt ruim een uur voor we de top bereiken, maar onderweg worden we beloond met panoramische uitzichten over de imposante Drakensbergen en zien we bavianen, klipdassen en kleurrijke vogels.

Heel anders is de rit over de Swartbergpas, vanuit de struisvogelstad Oudtshoorn. Hier rijden we vanuit de droge, rotsige vlaktes van de Kleine Karoo ineens de bergen in. De weg is beter aangelegd, maar niet minder indrukwekkend. Het landschap verandert snel en onderweg stoppen we meerdere keren om foto’s te maken van de kleurrijke flora, zoals de sierlijke protea. En dan, ineens: een sensationeel uitzicht over de kloof van de Meiringspoort.

Benieuwd naar de voordelen van het reizen in het laag-, tussen- en hoogseizoen? Lees hier over de beste reistijd voor Zuid-Afrika.

Zuid-Afrika is een smeltkroes van culturen, talen en tradities. Het land kent maar liefst elf officiële talen en talloze etnische gemeenschappen: van zwart, kleurling of wit tot alles daartussenin. Als je – zoals wij – dwars door het land reist, maak je kennis met een mix aan mensen en gebruiken.

Zo worden we bij aankomst in een resort verwelkomd door zingende en dansende Zulu’s. Later bezoeken we een Xhosa-dorp, waar we ons verbazen over de bijzondere klikklanken van hun fascinerende taal.

Ook in buurland Lesotho duiken we de lokale cultuur in. Om een afgelegen Basotho-dorp te bereiken, rijden we met onze 4x4 dwars door een rivier, een avontuur op zich. We worden feestelijk onthaald door zingende vrouwen in felroze jurken en spierwitte sneakers. In hun ronde hut krijgen we traditionele dansen te zien, waarbij rokken vol bierdoppen ritmisch rammelen. Als kers op de taart proeven we zelfgebakken brood én een troebele drank die doorgaat voor bier. Een unieke ontmoeting die je bijblijft: puur en gastvrij.

Zuid-Afrika verrast ook met zijn veelzijdige kustlijnen. Aan de ruige Wild Coast – aan de Indische Oceaan – verblijven we in een resort midden in jungle-achtige natuur. Binnen enkele minuten lopen, staan we op een uitgestrekt strand tussen de koeien. Bij de naastgelegen lagune, spot ik kleurrijke ijsvogels.

Vanaf het resort maken we een wandeling langs het strand, omhoog door de heuvels en omlaag de jungle in. Tot onze verrassing ligt er ineens een bootje klaar. Terwijl we varen, duikt er een leguaan op in het water en klimt de oever op. Iets verder varen we een prachtige kloof met watervallen in, waar we de tijd hebben om rond te wandelen.

Ook de iconische Tuinroute ontbreekt niet. In het Tsitsikamma National Park trotseren we drie wiebelige hangbruggen boven het kolkende water. Vanuit Knysna maken we een excursie naar het Featherbed Nature Reserve. Eerst per boot over het water, daarna met een 4x4 omhoog, om vervolgens wandelend af te dalen langs spectaculaire kustlijnen. Onze gids wijst ons op bijzondere planten, spinnennesten en beestjes als de toktokkie-kever.

Wie kent ze niet; stokstaartjes. Die grappige dieren die rechtop staan om de boel in de gaten te houden. In Oudtshoorn krijgen we de kans om deze ‘meerkatten’ (zo heten ze in het Afrikaans) van dichtbij te bewonderen tijdens een speciale safari.

Het is vroeg uit de veren vanuit onze cottages op de struisvogelboerderij. We stappen in jeeps en rijden naar een uitzichtpunt, waar we met een kop warme koffie genieten van een wondermooie zonsopkomst.

Daarna gaan we naar de burcht van de stokstaartjes. De gidsen weten precies waar en wanneer ze er moeten zijn. Niet veel later verschijnt het eerste diertje: de wachter. Hij tuurt alert in het rond om te checken of de kust veilig is. Dan roept hij zijn familie erbij. Eén voor één steken ze hun kop boven de grond. Binnen de kortste keren staat er een hele groep nieuwsgierig om zich heen te kijken. Het is mooi en grappig tegelijk.

Voormalig president van het land, Nelson Mandela, loopt als een rode draad door onze reis. Al op de eerste dag stuiten we in Pretoria op zijn indrukwekkende standbeeld. Je kunt niet anders dan diep respect voelen voor deze man en zijn strijd voor gelijkheid.

In het township Soweto bezoeken we het huis waar de Mandela-familie tot 1990 woonde, een bescheiden plek vol geschiedenis. Halverwege de reis stoppen we onverwachts bij een kunstwerk in het landschap. Eerst zien we alleen stalen palen, maar als we dichterbij komen verschijnt het gezicht van Mandela. Een prachtig eerbetoon, precies op de plek waar hij in 1963 werd gearresteerd.

Een van de meest indrukwekkende momenten volgt aan het einde van de reis: het bezoek aan Robbeneiland. Vanuit Kaapstad varen we naar de beruchte gevangenis waar Mandela 18 jaar van zijn leven doorbracht. We zien zijn kleine cel en de kalkgroeve, waar hij door het felle zonlicht op het witte gesteente zijn gezichtsvermogen deels verloor. Ook bezoeken we de binnenplaats. Hier gaf hij in het geheim les aan medegevangenen.

Onze zeer bekwame en ervaren reisleider is net als onze chauffeur een echte Afrikaner; en dat hoor je. In het begin is het even wennen. Het Afrikaans klinkt in onze oren wat simpel en vaak grappig. Zo noemt hij een lift een hijsbakkie, bedankt hij met ‘baie dankie’ en heeft hij het over bobbejane (bavianen) en pikkewyne (pinguïns).

Hoewel het voor ons soms lollig klinkt, leren we dat Afrikaans een volwaardige taal is – geen verbasterd Nederlands. Dat besef komt binnen tijdens ons bezoek aan het Afrikaans Taalmonument, op een steenworp afstand van Kaapstad. We lezen: “Dit is ons erns. Afrikaans is de taal die West-Europa en Afrika met elkaar verbindt.” Een mooi moment om respect te krijgen voor deze unieke taal, die zo’n grote rol speelt in Zuid-Afrika.