Als je op rondreis door Zweden gaat, mag een goed boek natuurlijk niet ontbreken. De geschiedenis van de Zweedse misdaadromans gaat terug tot de 19e eeuw, dus ver voor de tijd van Maj Sjöwall en Per Wahlöö uit de jaren zestig. En de lijst van bekende Zweedse schrijvers van thrillers is lang. Wat te denken van Stieg Larsson (Mannen die vrouwen haten), Camilla Läckberg (IJsprinses) en Henning Mankell (‘Moordenaar zonder gezicht)? 

Ben je niet zo’n boekenwurm? Bingewatch dan Zweedse misdaadseries zoals The Bridge, En Helt Vanlig Familj (A Nearly Normal Family), Young Royals, Caliphate, Wallander, Springfloden, Quicksand, Gåsmamman en Alex.

Een opmerking die je vaak hoort als je naar Zweden gaat: ‘Wel een duur land’. Dat valt reuze mee, vooral als je bedenkt dat je in Zweden meer waar voor je geld krijgt. 

Wat wel duurder is dan bij ons is alcohol en een alcoholisch drankje in een restaurant tikt dan wel weer behoorlijk aan. Zweden heft hoge belastingen op alcohol, maar als je een matige drinker bent, blijft de pijn in de portemonnee beperkt.

Goed om te weten: in Zweden worden dranken met een alcoholpercentage van meer dan 3,5 procent in staatswinkels, Systembolaget (ook wel Systemet genoemd) verkocht. 

Wat de Zweden daar zelf van vinden? Als het even kan slaan ze een voorraad in over de grens (Baltische staten of Duitsland). 

Vrijwel in heel Zweden kun je goedkoop en uitgebreid lunchen. Een dagschotel (dagens rät) of buffet wordt al vanaf € 10,- geserveerd (vaak is brood, water en koffie inbegrepen!).

Påtår: koffie refill
Zweden zijn dol op koffie en in sommige horecazaken is een tweede bakje koffie een klein bedrag extra of zelfs gratis (‘påtår ingår’).  

Nog meer budgettips Zweden
De openbare toiletten zijn niet alleen netjes en goed onderhouden, ze zijn in Zweden vrijwel altijd gratis. 
Het kraanwater is van uitstekende kwaliteit; neem dus je drinkfles mee en spaar zo de natuur.

De relatie met de natuur is nergens zo groot als in het kloppende hart van Scandinavië en de helft van de bevolking - die grotendeels in het zuiden leeft - heeft een zomerhuisje 

Neem een emmertje mee op je wandelingen! In Zweden mag je dankzij het 'allemansrecht' namelijk overal in de vrije natuur bramen, bosbessen, frambozen of cantharellen te plukken. 

Dan is het tijd voor een Zweeds koffiemomentje, een ‘fika’ dus. Binnen of buiten in het bos, het maakt niet uit waar, als er maar wel wat lekkers bij wordt geserveerd. Een kanelbullar (kaneelbroodje), koekjes of een andere zoete lekkernij. 

Ikea en Zweedse gehaktballetjes (köttbullar) zijn net zo onafscheidelijk als Pippi Langkous en Tommy en Annika. Geserveerd met jus, gekookte aardappelen en rode bosbessenjam is het een gerecht dat van internationale bekendheid geniet. De huvudroll is de plantaardige variant.

Nog meer typisch Zweedse gerechten
Smörgåsbord - een traditie waarbij je verschillende gerechten serveert in buffetvorm (niet te verwarren met Smørrebrød (hartig belegd Deens roggebrood) 
Korv - een hotdog die vaak geserveerd worden bij een tankstation op je route
Ärtsoppa en Pannkakor - erwtensoep met pannenkoeken: een klassiek gerecht dat standaard op donderdag wordt gereserveerd
Gravad lax - gemarineerde zalmplakjes geserveerd met toast, een broodje of natuurlijk  knäckebröd 
Semla - een gebakje gevuld met amandelpasta denk aan de calorieën

Heb je een sterke maag? Probeer dan eens surströmming, een gefermenteerde haring die bekend staat om zijn sterke aroma.

Zweden is het leefgebied van opmerkelijke diersoorten zoals elanden en rendieren. Deze schuwe dieren uit de familie van de hertachtigen leven vooral in naaldbossen, kunnen ruim 2 meter groot worden en soms wel 800 kg wegen.

Tijdens een elandsafari heb je de grootste kans de ‘koning van het woud’ te zien. Rendieren leven in kuddes. Ze vormen een twee-eenheid met de inheemse Sámi-bevolking. De omgang van de Sámi met rendieren is een voorbeeld hoe de mens met respect, en op duurzame en verantwoorde wijze omgaat met de natuur.

Finland staat er bekend om, maar in Zweden zijn ze net zo verslaafd aan de sauna. Omarm de saunarituelen in een houten huisje aan de waterkant, waar het vuur gestookt wordt met hout, de zeep gemaakt is van geurende dennenolie en het meer voor een verkoelende duik nooit ver weg is.

Ben je zo iemand die zich afvraagt waarom de huisjes in Dalarna, de ‘meeste Zweedse provincie van Zweden’, rood gekleurd zijn? De verf werd lange tijd gemaakt van een bijproduct uit de kopermijnen bij de stad Falun en was simpelweg in ruime mate voorhanden.

Een gezegde luidt dat Zweden goede vrienden zijn, maar beroerde vreemden. Zweden zijn over het algemeen behulpzaam en gastvrij tegenover toeristen, maar je zult zelden merken dat ze een praatje maken met mensen die ze niet kennen. Vat het niet persoonlijk op. Als het ijs eenmaal gebroken is, maak je bij wijze van spreken vrienden voor het leven.

Sweden? Douze points! Zweden is een van de meeste succesvolle deelnemers aan het Eurovisie Songfestival. Het Zweedse geheim? Melodifestivalen! Zo heet de Zweedse voorronde, waar grote artiesten graag aan meedoen. Deze selectierondes worden minstens zo goed bekeken als de internationale eindronde. Waar de Zweedse inzendingen ook bekend om staan, zijn de podiumacts. Allemaal made in Sweden!

And the Swedish winners are...
ABBA - Waterloo (1974)
Herrys - Diggi-Loo Diggi-Ley (1984)
Carola - Fångad av en stormvind (1991)
Charlotte Nilsson (nu Charlotte Perelli) - Take me to your heaven (1999)
Loreen - Euphoria (2012)
Måns Zelmerlöw - Heroes (2015)
Loreen -Tattoo (2023)

Zweden ademt songfestival en vijftig jaar na Waterloo is ABBA nog springlevend in Stockholm. Dus, ben je in de Zweedse hoofdstad? Sla dan het ABBA, the Museum niet over! Of doe de ABBA-tour en bezoek het restaurant waar Benny en Frida elkaar hebben leren kennen.

Het favoriete land van Agnetha? Dat is natuurlijk Zweden!