landinfo China

Bevolking, taal en cultuur

China is een gigantisch land, zowel in oppervlakte als in bevolkingsaantal. Ruim 1,4 miljard mensen – goed voor een vijfde van de wereldbevolking – wonen in deze Aziatische wereldmacht. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen 56 etnische groepen, waarvan de Han-Chinezen de grootste vormen. Deze etnische groep vormt samen 17 procent van de wereldbevolking. Een groot deel van de aantrekkingskracht van China is deze enorme diversiteit: het land is een ware mengelmoes van talen, culturen en volkeren.

Bijna driehonderd talen worden actief gesproken in China, waaronder een groot aantal Chinese talen en dialecten, die vaak zo van elkaar afwijken dat sprekers elkaar niet kunnen begrijpen. De meest gesproken taal in China is het Standaardmandarijn, dat de officiële taal van het vasteland is. Hong Kong en Macau zijn speciale administratieve regio's van de Volksrepubliek China, met eigen talen en culturen. In Hong Kong zijn het Kantonees en het Engels de twee officiële talen, en in Macau het Kantonees en Portugees.

Als een van de grootste landen ter wereld heeft China een oppervlakte die ruim 230 keer zo groot is als die van Nederland. Hierdoor is de cultuur binnen de landsgrenzen erg divers. Overkoepelende ideologieën die de hedendaagse cultuur van China hebben gevormd zijn het confucianisme, taoïsme en boeddhisme. Het confucianisme is gereflecteerd in de politiek en hiërarchische sociale structuren van China, terwijl boeddhistische invloeden terug te vinden zijn in kunst, architectuur en festivals. Het taoïsme is een filosofische en religieuze stroming waarbij men streeft om de volmaakte mens te worden door ethische keuzes te maken en in eenheid met de natuur te leven.

Kunst kent een lange traditie in China. Van kalligrafie tot lantaarns en van schilderkunst tot gedetailleerd lakwerk – decoratieve patronen en bonte kleuren kenmerken een aantal van de mooiste Chinese kunstwerken. Ook de architectuur van gebouwen en tuinen wordt vaak als een kunstzinnige uiting beschouwd. Dit is te zien in de tuinarchitectuur bij het Westmeer van Hangzhou, maar ook in de tempels, paleizen en traditionele woningen die door het land heen te zien zijn. Een van de beroemdste voorbeelden van Chinese architectuur zijn de Verboden Stad in Beijing en natuurlijk de imposante constructie van de Chinese Muur.

Enorme maaltijden met talloze bijgerechten zijn een onmisbaar element in de cultuur van het land, evenals de traditie van theedrinken. De Chinese keuken is op te delen in acht culinaire tradities, verdeeld over de verschillende regio's van het land. De gestoomde dim sum hapjes van de Kantonese keuken, de pittige Szechuansaus waar provincie Sichuan bekend om staat en de wereldberoemde pekingeend: elke maaltijd in China is een onvergetelijke ervaring. Om al dat voedsel te verteren, wordt ook veel thee gedronken – het liefst in een authentiek theehuis in Chengdu.

Er zijn ontelbare fascinerende volkeren en culturen in China te vinden, zoals bij de Hakka-dorpen in het district Yongding. Deze bezienswaardigheid is een must vanwege de unieke ronde en vierkante structuren gemaakt uit klei. De bouwwerken stammen uit de veertiende eeuw, maar sommige worden nog altijd bewoond door lokale volkeren.

1/2

Geschiedenis, economie en politiek

Archeologische vondsten wijzen erop dat China duizenden jaren geleden al een van de invloedrijkste beschavingen ter wereld was. De eeuwenoude macht van het Chinese Rijk is zonder al te veel moeite af te lezen aan de indrukwekkende historische bezienswaardigheden in het land. Het wereldberoemde Terracottaleger is een verzameling van duizenden levensgrote beelden van krijgers die in 210 v.Chr. bij het graf van keizer Qin Shi Huangdi werden geplaatst. De ruim 6.000 kilometer lange Chinese Muur werd voor het grootste deel gebouwd tussen de veertiende en zeventiende eeuw tijdens de Ming-dynastie.

Omdat er veel waarde werd gehecht aan geschiedschrijving, is er relatief veel informatie bekend over de situatie in het land van de afgelopen 3.000 jaar. Van ruim 2.000 jaar voor Christus tot in de twintigste eeuw werd het land voornamelijk geregeerd door dynastieën, invloedrijke families die de heerschappij van generatie tot generatie overdroegen. Het laatste voorbeeld hiervan is de Qing-dynastie, die van de zeventiende eeuw tot aan 1911 de macht had.

Vanaf 1912 spreken we over de Republiek China, nadat tijdens een revolutie de Chinese keizer van de troon werd gestoten. Hierdoor brak een onrustige tijd aan, waarbij verschillende krijgsheren vochten om de macht in delen van het land. In 1928 versloeg Chiang Kai-shek, een nationalistische politicus, deze krijgsheren en werd hij de leider van een verenigd Kwomintang-China.

De Tweede Wereldoorlog begon in China al in 1937 toen Japan grote delen van het oosten van het land bezette. Met het einde van de oorlog kwam in 1945 een einde aan deze invasie, maar heerste er een grote verdeeldheid in het land. De hierop volgende Chinese Burgeroorlog tussen de Chinese Communistische Partij en de Chinese Nationalistische Partij (Kwomintang) werd door de communisten gewonnen.

Mao Zedong werd de nieuwe, dictatoriale leider van Volksrepubliek China – zijn strikte regime kostte het leven aan miljoenen mensen. Tibet, dat sinds 1912 onafhankelijk was geworden, werd in 1959 heroverd door het Rode Leger. Het dieptepunt van het bewind van Mao was de Culturele Revolutie die in 1966 uitbrak. Mao en zijn Rode Garde ontketenden een periode van geweld en terreur, met name gericht tegen intellectuelen en tegenstanders van het regime.

Na de dood van Mao in 1976 werd China geleidelijk vrijer op economisch en persoonlijk gebied, hoewel het land in naam communistisch bleef. Autoritaire politiek en geweld tegen etnische minderheden is echter nog steeds aan de orde in China. Sinds 2013 is Xi Jinping de president van China. Hoewel hij een zware strijd tegen corruptie beloofde, is er in de realiteit nog altijd veel sprake van corruptie en schending van mensenrechten in hedendaags China. Door middel van censuur en geweld tegen activisten of journalisten probeert de Communistische Partij de macht te behouden.

China heeft zich in de afgelopen decennia ontpopt als een van de grootste economische krachten van de wereld. De snelle groei sinds de economische hervormingen van de jaren zeventig heeft gezorgd voor een enorme uitbreiding van de industrie, export en middenklasse, waardoor honderden miljoenen mensen uit absolute armoede zijn gekomen en de levensstandaard landelijk sterk is verbeterd.

Met zijn uitgebreide industriële basis speelt China een leidende rol in sectoren zoals automobielproductie, staalindustrie en de wereldwijde export van goederen en technologie. Het is een van ’s werelds grootste producenten van staal en auto’s en heeft een sterke positie in groeiende markten zoals elektrische voertuigen en duurzame energiecomponenten.

Hoewel China formeel de tweede grootste economie ter wereld is, lopen prognoses uiteen over wanneer of óf het de Verenigde Staten zal passeren als de grootste economie – sommige schattingen zien dat rond 2030 mogelijk gebeuren, maar er blijven onzekerheden bestaan door factoren als demografische veranderingen en mondiale handelsspanningen.

Het land legt een sterke nadruk op internationale handel en heeft de afgelopen jaren een recordoverschot op de wereldmarkt opgebouwd, met export als één van de pijlers van de groei. Tegelijk wordt gewerkt aan het vergroten van de binnenlandse consumptie om de economie te balanceren.

Dankzij deze transformatie heeft China nu een omvangrijke en groeiende middenklasse, vooral in stedelijke gebieden, wat heeft geleid tot meer binnenlandse bestedingen, innovatie en een veranderende rol in de mondiale economie.

1/3

Natuur

Bijna elk soort landschap kan in China worden gevonden: van de hoogste bergketens tot lange, meanderende rivieren en van bizarre karststeenformaties tot bamboebossen met reuzenpanda's. Van het unieke ecosysteem in de noordelijke Gobiwoestijn tot de ogenschijnlijk eindeloze kustlijn in het oosten. Reizigers zullen moeite hebben om hun camera los te laten in deze wonderschone omgeving.

Een van de opmerkelijkste landschappen van China ligt aan de oevers van de rivier Li, bij de stad Guilin. Het unieke natuurgebied vol karststeenrotsen is een van de onvergetelijkste uitzichten in de wereld. De Li-rivier meandert tussen de bizarre, spitse rotsformaties, die hoog boven de omgeving uit torenen. Deze bijna buitenaards ogende omgeving is het beste te bewonderen vanaf het water zelf, door middel van een riviercruise.

De sublieme tuinarchitectuur rond het Westmeer heeft voor talloze Chinese schrijvers als inspiratiebron gediend. Deze romantische plek in Hangzhou, de hoofdstad van de oostelijke provincie Zhejiang, bestaat uit een groot meer omringd door tempels, bruggen en treurwilgen. Hoewel de tuinen door mensen zijn ingericht, is dit een omgeving vol natuurlijke rijkdom – een fietstocht door de tuinen is een aanrader.

De uitlopers van het Himalayagebergte rijken tot in de autonome regio Tibet en de aangrenzende provincies Sichuan en Yunnan. Lijiang ligt op 2.400 meter hoogte, te midden van dit betoverende hooggebergte. Hier vandaan kunnen excursies worden gemaakt naar de indrukwekkende Tijgersprongkloof en de hoogvlakten van de Himalaya. Ook in Tibet is er geen ontkomen aan de besneeuwde bergtoppen. Tibet wordt niet voor niets "het dak van de wereld" genoemd – oofdstad Lhasa ligt op een hoogte van 3.656 meter!

Een van de iconen van de Chinese natuur is de reuzenpanda, misschien wel de beroemdste bedreigde diersoort ter wereld. In Chengdu werken mensen hard om dit prachtige dier een kans te geven – in het Panda Breeding Centre probeert men de zwart-witte beer te fokken. Reizigers kunnen hier dit fascinerende wezen van dichtbij zien en ook de pasgeboren pandabeertjes bewonderen.