landinfo Ecuador

Cultuur, taal en bevolking

De bevolking van Ecuador is ongeveer net zo groot als die van Nederland en kent een grote etnische diversiteit. Ruim de helft van de bevolking bestaat uit mestiezen, een groep van gemengde Spaans-inheemse afkomst. Een groep van tussen de 7 en 25 procent bestaat uit inheemse volkeren in het Andesgbied. De rest van de bevolking bestaat uit afstammelingen van Spanjaarden en van Afrikaanse tot slaaf gemaakten die door kolonisten naar Zuid-Amerika werden gebracht.

De hedendaagse cultuur van Ecuador is getekend door invloeden van omringende culturen, van het machtige Inca-rijk en van Spaanse kolonisten. Het Spaans is nu bijvoorbeeld de officiële taal van het land, hoewel de inheemse bevolking voornamelijk Quechua – een oude Inca-taal – spreekt. De meerderheid van de Ecuadorianen is rooms-katholiek, maar bij inheemse etnische groepen is deze religie regelmatig vermengd met elementen van hun traditionele geloof.

Muziek was al voor de komst van het Inca-rijk een belangrijke culturele kunstvorm in Ecuador. Eeuwenoude fluiten, trommels en blaasinstrumenten zijn gevonden in graftombes. Tegenwoordig is pasillo het populairste muziekgenre in Ecuador. De langzame, melancholische liederen hebben vaak nationalistische thema's, zoals de schoonheid van de Ecuadoraanse natuur en mensen. De muzikale stijl wordt volgens traditie gespeeld met een gitaar, een fluit en soms ook een mandoline.

Ondanks het feit dat Ecuador een relatief klein land is in Zuid-Amerika, speelt de het een belangrijke rol voor de kunstwereld van de regio. Deze creatieve traditie begon al vele eeuwen geleden met weefwerken, sieraden en houtsnijwerken – nijverheidsproducten die nog altijd op markten (zoals in Otavalo) verkocht worden. In de vele fascinerende musea van het land kunnen reizigers bovendien leren over de beroemde schilders en schrijvers uit Ecuador.

Geschiedenis, economie en politiek

De geschiedenis van het gebied dat wij nu Ecuador noemen kent verschillende tijdperken, die elk hebben bijgedragen aan de huidige cultuur van het land. Twee van de belangrijkste prehistorische volken waren de Las Vegas-cultuur in het kustgebied en de Inga-cultuur in het gebied waar nu Quito ligt. Al zo'n tienduizend jaar geleden verbond een handelsroute deze regio met het Andesgebergte en de Amazone.

Rond 6.000 v.Chr. begonnen volkeren in het gebied akkers aan te leggen – dit is rond dezelfde tijd als dat de eerste boerengemeenschappen in Griekenland begonnen. Met de toename in landbouwactiviteiten werd er ook steeds meer gebruik gemaakt van keramiek. Veel belangrijke archeologische vondsten in Ecuador, zoals beeldjes en prehistorisch keukengerei, dateren uit deze periode.

De lokale stammen en culturen begonnen steeds meer te integreren en bouwden complexere culturen en steden. Steeds beter gebouwde woningen beschermden de mensen tegen de elementen en er werden ingenieuze weefwerken en gouden sieraden gemaakt. In de vijftiende eeuw veroverden de Inca's, die steeds verder naar het noorden trokken, het gebied. Verschillende Ecuadoraanse stammen verzetten zich sterk tegen de nieuwe heersers van het Inca-rijk, die het land op gewelddadige wijze eigen maakten.

Niet veel later kwamen de eerste Spaanse kolonisten aan land in Ecuador. Een burgeroorlog tussen twee Inca-stammen en ziekten (waarvan vele geïntroduceerd door de Europeanen) hadden de lokale gemeenschap verzwakt, waardoor de Spanjaarden hun kans schoon zagen. Door stammen tegen elkaar op de zetten en een Inca-keizer te gijzelen, wisten de Spaanse troepen Ecuador en het omliggende gebied te veroveren.

Vanaf dit moment vormde Ecuador onderdeel van het onder koninkrijk Peru, een Spaans koloniaal district dat werd geregeerd vanuit Lima. Het gebied waar nu Ecuador ligt, inclusief het noordelijke deel van Peru en een groot deel van wat nu Colombia is, viel onder het administratieve gebied van Quito, dat in sommige gevallen rechtstreeks met Madrid (dus niet via Lima) mocht communiceren. De Spaanse koning nam beslissingen over handelsrelaties, belastingen en religieuze uitingen van de inwoners van Zuid-Amerika – slavernij en uitbuiting kwamen regelmatig voor.

Aan het begin van de negentiende eeuw vond de Ecuadoraanse Onafhankelijkheidsoorlog plaats. Zuid-Amerikaanse legers vochten tegen de Spaanse kolonisten om controle over het land te krijgen. Na twee jaar van gevechten lukte dit, waarna Ecuador zich aansloot bij de Republiek Groot-Colombia onder leiding van de Venezolaanse verzetsheld Simón Bolívar. In 1930 viel deze federatie uit elkaar in de onafhankelijke staten Ecuador, Colombia en Venezuela.

Verschillende dictatoriale regimes hebben sindsdien de macht gehad in Ecuador, tot in 1979 voor het eerst een democratisch regime werd verkozen. Toch hebben de politieke leiders het nog niet voor elkaar gekregen om corruptie volledig uit te bannen. In de eenentwintigste eeuw is de armoede in het land sterk gedaald en heeft de economie een flinke groei gezien. Ecuador is economisch gezien sterk afhankelijk van oliewinning, visserij en landbouw.

Ecuador heeft in de afgelopen 25 jaar periodes van economische groei, politieke turbulentie en sociale vooruitgang doorgemaakt. Het land blijft echter uitdagingen ondervinden, zoals ongelijkheid, milieubehoud en de strijd tegen georganiseerde misdaad.